Saturday, July 13, 2013

Human Rights Watch: Việt Nam tăng cường truy bức các blogger

Vualambao  Các vụ bắt giữ và tấn công bạo lực gần đây đòi hỏi phải có phản ứng ngoại giao mạnh mẽ

Nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Hoàng Vi phân phát các bản Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền cho mọi người ngày 5.5.2013 tại Công viên 30.4

(New York, 20.6.2013) Chính phủ Việt Nam cần phóng thích vô điều kiện những blogger bị bắt gần đây đồng thời chấm dứt các cuộc tấn công bạo lực nhằm vào những người chỉ trích, tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch (HRW) lên tiếng ngày hôm nay. Các nhà tài trợ cũng như các đối tác thương mại cần công khai kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam chấm dứt việc áp dụng luật hình sự cho các nhà hoạt động ôn hoà.HRW kêu gọi phóng thích ngay lập tức và vô điều kiện các blogger mới bị bắt gần đây là Trương Duy Nhất và Phạm Viết Đào, cũng như nhà hoạt động internet Đinh Nhật Uy, đồng thời tiến hành điều tra những cáo buộc rằng công an đã tấn công các nhà hoạt động internet Nguyễn Chí Đức, Nguyễn Hoàng Vi và Phạm Lê Vương Các, những người mà nhà chức trách cần phải bảo vệ.
“Chiến lược trấn áp những người chỉ trích lớn bé của Việt Nam sẽ chỉ đẩy đất nước này lún sâu hơn vào khủng hoảng”, giám đốc phụ trách Châu Á của HRW Brad Adams nhận định. “Các vụ bắt giữ và tấn công mới nhất nhằm vào các blogger cho thấy chính quyền e sợ cuộc thảo luận công khai về dân chủ và nhân quyền đến thế nào.”
Nhiều trong số các vụ bắt giữ dựa theo Điều 258 của Bộ Luật Hình sự, một trong những quy định pháp lý mơ hồ và dễ vận dụng vẫn thường được dùng để truy tố những người thực hành quyền tự do ngôn luận của mình. Các vụ băt giữ và tấn công gần đây bao gồm:
Ngày 26.5.2013, các sỹ quan Bộ Công an bắt giữ blogger Trương Duy Nhất vì “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân”, theo báo Thanh Niên. Vụ bắt giữ tại nhà người đàn ông 49 tuổi ở Đà Nẵng này diễn ra sau khi ông đăng trên blog nổi tiếng “Một Góc Nhìn Khác” của mình lời kêu gọi từ chức đối với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, quy cho họ trách nhiệm đã đẩy Việt Nam vào tình trạng khó khăn về chính trị và kinh tế ngày càng xấu đi.
Ngày 7.6.2013, năm người đàn ông được cho là sỹ quan công an đã tấn công blogger 26 tuổi Nguyễn Hoàng Vi (còn gọi là An Đổ Nguyễn) cùng nhà hoạt động pháp lý Phạm Lê Vương Các trên một đường phố ở Tp Hồ Chí Minh. Theo các blogger Việt Nam, những kẻ tấn công đã theo dõi Nguyễn Hoàng Vi và gia đình cô một số ngày và đánh cô đến bất tỉnh nhân sự, để lại những vết thương mà cô phải vào viện điều trị. Nguyễn Hoàng Vi là một nhà hoạt động internet nổi bật, cô cũng bị tấn công vào các ngày 5 & 6.5.2013, sau khi đóng vai trò hàng đầu trong nỗ lực tổ chức cuộc “dã ngoại nhân quyền” tại Tp Hồ Chí Minh.
Ngày 13.6, theo một thông báo của Bộ Công an, công an đã bắt giữ blogger 61 tuổi Phạm Viết Đào tại nhà riêng của ông ở Hà Nội, cũng với lý do “lợi dụng các quyền tự do dân chủ”, qua đó cho thấy rất có thể ông sẽ bị truy tố theo Điều 258. Trang mạng của ông, cũng như của Trương Duy Nhất, đã phê phán một số nhà lãnh đạo Việt Nam.
Ngày 15.6, Đinh Nhật Uy bị bắt theo Điều 258. Em trai của anh, Đinh Nguyên Kha, đã bị tuyên phạt 8 năm tù giam ngày 16.5.2013 do phân phát các tờ rơi phê phán chính sách đối ngoại và đối nội của nhà nước. Đinh Nhật Uy (30 tuổi) bị bắt ở tỉnh Long An sau khi phát động một chiến dịch trên internet kêu gọi thả tự do cho em trai mình và đăng các bức ảnh và bài viết trên trang Facebook cá nhân. Hãng thông tấn chính thống VNA đưa tin, anh bị cáo buộc “xuyên tạc sự thật và bôi nhọ uy tín của các tổ chức nhà nước”.
Điều 258 được sử dụng để truy tố những người mà chính quyền cho là “lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”, và quy định mức hình phạt lên đến 7 năm tù giam cho những ai phạm tội “trong trường hợp nghiêm trọng”. Các toà án chịu sự kiểm soát chính trị ở Việt Nam thường vận dụng những điều khoản như thế để bỏ tù những người bày tỏ chính kiến ôn hoà.
Theo HRW, nhà cầm quyền đang tăng cường trấn áp những người phê phán tham nhũng và độc tài. Những đối tượng gần đây đại diện cho nhiều thành phần công luận, vì Trương Duy Nhất, Phạm Viết Đào và Nguyễn Chí Đức trước đây từng làm việc cho nhà cầm quyền: Trương Duy Nhất làm việc cho báo chí chính thống, Phạm Viết Đào là một quan chức chính phủ, còn Nguyễn Chí Đức là một đảng viên. Đinh Nhật Uy, Nguyễn Hoàng Vi và Phạm Lê Vương Các phản ảnh tình trạng bất đồng chính kiến trong số giới trẻ không có những mối liên hệ như thế.
“Các nhà tài trợ và các đối tác thương mại cần sát cánh với những người Việt Nam đang đấu tranh cho quyền con người và nêu rõ rằng không một ai cần phải bị bắt giữ hay tấn công chỉ vì bày tỏ ý kiến cá nhân”, Adams nói. “Họ cần nhấn mạnh rằng tương lai duy nhất dành cho những quốc gia đang tìm cách phát triển và hiện đại hoá là một xã hội tự do và cởi mở mà ở đó nhà cầm quyền chấp nhận rằng phê phán là một phần bình thường trong tiến trình chính trị.”

Human Rights Watch
Lê Anh Hùng dịch
Nguồn: Human Rights Watch / Defend the Defenders

No comments: